To Bitcoin είναι ένα σύστημα συναλλαγών που δημιουργήθηκε από τον Shatoshi Nakamoto το 2008.
Η ονομασία του προέρχεται την ένωση δύο λέξεων από το bit, που έιναι η βασική μονάδα πληροφορίας στον τομέα της πληροφορικής, και από τη λέξη coin που σημαίνει νόμισμα.
Το Bitcoin είναι ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα πράγμα που σημαίνει ότι ο πηγαίος κώδικας του λογισμικού είναι δημόσιος και διαθέσιμος σε όποιον επιθυμεί να ελέγξει τις λεπτομέρειες της λειτουργίας του.
Το νόμισμα bitcoin διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από τα υπόλοιπα νομίσματα (ευρω, δολάριο) γιατί δεν ελέγχεται από κάποια συγκεκριμένη χώρα όντας ένα διαδικτυακό και κατά συνέπεια παγκόσμιο νόμισμα. Τι είναι όμως στην ουσία το bitcoin; Είναι ένα κρυπτογραφικό ή αλλίως κωδικοποιημένο εικονικό νόμισμα (cryptocurrency). Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι τίποτα άλλο από ένα κομμάτι κωδικοποιημένου κώδικα.
Οι συναλλαγές με bitcoin επαληθεύονται από ένα δίκτυο κόμβων και αποθηκεύονται σε μια δημόσια βάση δεδομένων που ονομάζεται blockchain. Με απλά λόγια το blockchain είναι ένα “λογιστκό βιβλίο” στο οποίο είναι καταγεγραμμένες όλες οι συναλλαγές με bitcoin. Η διαδικασία με την οποία το blockchain παραμένει αναλλοίωτο, ολοκληρωμένο και συνεπές είναι το mining, που στα ελληνικά σημαίνει εξόρυξη. Οι miners είναι αυτοί που συγκεντρώνουν τις νέες συναλλαγές σε μια ομάδα η οποία ονομάζεται block και κάθε ένα από αυτά εμπεριέχει πληροφορίες απαραίτητες για την σύνδεση του με το προηγούμενο block. Έτσι λοιπόν δημιουργείται μια “αλυσίδα” από blocks, το blockchain.
Πως γίνετε στην πράξη μια συναλλαγή με bitcoins.
Στείλε και λάβε email μηνύματα στις πινακίδες των οχήματων
Αρχικά αξίζει να επισημάνουμε ότι κάθε κάτοχος bitcoins πρέπει να έχει ένα ιδιωτικό και ένα δημόσιο κλειδι το οποίο παράγεται από το ιδιωτικό. Κάθε χρήστης μπορεί να έχει σχεδόν απεριόριστο αριθμό δημόσιων και αντίστοιχων ιδιωτικών κλειδιών, ασφαλισμένα και υπό τον έλεγχό του (στον υπολογιστή ή στο κινητό του). Το σύνολο αυτών αποτελεί ένα είδος ψηφιακού πορτοφολιού του οποίου τα ιδιωτικά κλειδιά πρέπει να μείνουν κρυφά για την αποφυγή απώλειας των περιεχόμενων bitcoin.
Για παράδειγμα ο χρήστης Α επιθυμεί τη αποστολή ενός X ποσόυ bitcoin στον χρήστη Β. Για να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή πρέπει ο χρήστης Α να αποδείξει ότι είναι κάτοχός του ποσού και να υποδείξει στο δίκτυο σε ποιόν χρήστη επιθυμεί να μεταφερθούν. Η απόδειξη της κατοχής από τον χρήστη Α γίνεται με την «υπογραφή» με το ιδιωτικό κλειδί του, και η υπόδειξη της «διεύθυνσης» αποστολής είναι το δημόσιο κλειδί του χρήστη Β. Οι συναλλαγές ομαδοποιούνται σε blocks βάσει των κανόνων του δικτύου, και στη συνέχεια τοποθετούνται στο blockchain. Έχοντας πλέον, επιβεβαιωμένα την νέα ιδιοκτησία του ποσού Χ, ο χρήστης Β με τη χρήση του ιδιωτικού του κλειδιού, μπορεί κατόπιν να αποστείλει αντίστοιχα το ποσό σε όποιον χρήστη επιθυμεί, αρκει να γνωρίζει το δημόσιο κλειδί του.
Πλεονεκτήματα του bitcoin
- Έλεγχος από τον χρήστη. Ο κάτοχος των bitcoins είναι ο μόνος που έχει τη δυνατότητα να εκτελέσει συναλλαγές και εφόσον δεν έχει παραχωρήσει αυτό το δικαίωμα, και έχει προστατεύσει την πρόσβαση στα bitcoin του, είναι πρακτικά αδύνατο να κλαπούν
- Φορητότητα. Τα bitcoins και τα “πορτοφόλια” αποθήκευσης όπως και οι κωδικού πρόσβασης σε αυτά είναι ουσιαστικά πάρα πολύ μικρά σε μέγεθος και μπορούν να μεταφερθούν εύκολα, να καταγραφούν σε χαρτί, ακόμα και να απομνημονευτούν.
- Ταχύτητα και χαμηλό κόστος συναλλαγών. Οι συναλλαγές σε bitcoin συμβαίνουν άμεσα και ανακοινώνονται ταυτόχρονα σε όλο το δίκτυο ανά τον πλανήτη. Αυτό δεν απαιτεί άλλες υποδομές πέρα από κάποια μορφή του δωρεάν λογισμικού σε υπολογιστή ή σε smartphone, και σύνδεση στο διαδίκτυο. Επιπλέον το κόστος συναλλαγής είναι μηδαμινό εκτός αν ο χρήστης επιθυμεί πολύ γρήγορη επιβεβαίωση συναλλαγής όπου το παρόν κόστος είναι 5 cents (σε ευρω).
- Διαφάνεια συναλλαγών. Όλες οι συναλλαγές που έχουν εκτελεστεί ποτέ στο δίκτυο,από την πρώτη μέχρι και την τελευταία, είναι καταχωρημένες στο blockchain και δημόσια διαθέσιμες. Έτσι, οποιοσδήποτε μπορεί να εξετάσει οποιαδήποτε διεύθυνση (δημόσιο κλειδι χρήστη) και να δει τις προηγούμενες συναλλαγές που έχουν εκτελεστεί με αυτήν, το πλήθος των bitcoin που έχουν μετακινηθεί, καθώς και το που έχουν σταλεί.
- Ιδιωτικότητα συναλλαγών. Παρόλο που οι διευθύνσεις έχουν αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά ώστε να εντοπίζονται από το δίκτυο είναι ψευδώνυμες, δεν έχουν δηλαδή κάποια άμεση σχέση με τα πραγματικά στοιχεία ή την τοποθεσία του χρήστη.
- Υποδιαιρέσεις (units). Κάθε bitcoin είναι υποδιαιρέσιμο έως 8 δεκαδικά ψηφία (έως 0,00000001), επιτρέποντας μικρο-συναλλαγές που δεν είναι δυνατές με άλλα συμβατικά νομίσματα.
Μειονεκτήματα του bitcoin
- Ασαφές νομικό πλαίσιο. Επειδή το σύστημα Bitcoin είναι ένα λογισμικό ανοιχτού κώδικα, συνεχώς μεταβάλεται κ εξελίσσεται από τους χρήστες του με αποτέλεσμα νέες παραμέτρους που δεν έχουν εξεταστεί σε όλο τους το εύρος ακόμα, παρόλο που η ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει λάβει μέτρα για τη θέσπιση όρων.
- Απώλεια ιδιωτικών κλειδιών. Παρόλο που το λογισμικό ήδη παρέχει ικανή προστασία για το μέσο χρήστη, χρειάζεται εγρήγορση στην προστασία απέναντι σε ιούς ή κακόβουλο λογισμικό ή άλλου είδους παραβιάσεις αφού το μόνο που ένας κακόβουλος χρήστης χρειάζεται ώστε να αποκτήσει έλεγχο των bitcoin κάποιου άλλου χρήστη, είναι η γνώση των ιδιωτικών κλειδιών του.
- Διακύμανση ισοτιμίας. Καθώς το bitcoin δεν έχει κάποια κεντρική αρχή να παρεμβαίνει στις διακυμάνσεις στην προσφορά και την ζήτηση όπως συμβαίνει με τα κρατικά νομίσματα, είναι επιρρεπές σε μεγαλύτερες διακυμάνσεις της ισοτιμίας του με τα περισσότερα νομίσματα.
Η ανάπτυξη νομισμάτων με καθαρά ψηφιακή μορφή μελετάται από ερευνητές και οργανισμούς από τα πρώτα βήματα του internet. Ένα από τα κύρια προβλήματα που εμφανίστηκαν στην πορεία είναι το πρόβλημα της διπλής δαπάνης, double spending. Η ψηφιακή πληροφορία αναπαράγεται σχετικά εύκολα, και για την αποτελεσματική λειτουργία ενός τέτοιου συστήματος θα πρέπει να υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας ώστε να μην είναι δυνατή η αντιγραφή, πλαστογράφηση κάθε μονάδας συναλλαγής. Ενώ στα κεντρικά ελεγχόμενα συστήματα (χώρες, εταιρίες, κλπ) ο έλεγχος αυτός μπορεί να γίνει από τις ίδιες, δεν υπήρχε ποτέ έως τώρα ένα μέσο να γίνει αυτό σε ένα αποκεντρωμένο σύστημα (χωρίς κεντρικό έλεγχο) όπως το σύστημα του bitcoin.
